前回は構造がシンプルな単回帰分析を例に、この分析方法の考え方や残差の取り方、および、なぜそのように取る必要があるか等を説明した。今回は、より実用場面で登場する重回帰分析まで拡張し、 分析の進め方や利用時の注意点を含めて紹介する。 いろいろな場面での応用が可能な手法なので、大いに利用していただきたい。
直線(平面)の方程式: 
測定値と予測値のズレ: 
ズレの2乗の和を最小に: 
Sunday, November 15, 2020 05:41:28 PM 14
The REG Procedure
Model: MODEL1
Dependent Variable: taijyuu
Number of Observations Read 157
Number of Observations Used 157
Analysis of Variance
Sum of Mean
Source DF Squares Square F Value Pr > F
Model 2 9372.44244 4686.22122 89.82 <.0001
Error 154 8034.65655 52.17309
Corrected Total 156 17407
Root MSE 7.22309 R-Square 0.5384
Dependent Mean 60.29745 Adj R-Sq 0.5324
Coeff Var 11.97910
Parameter Estimates
Parameter Standard
Variable DF Estimate Error t Value Pr > |t|
Intercept 1 -98.84919 12.07580 -8.19 <.0001
shintyou 1 0.77130 0.07213 10.69 <.0001
kyoui 1 0.33565 0.06579 5.10 <.0001
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 15
s
h t k c
i a j o a t r
n i k i d r s p e
t j y t u r u r s
O s y y o a k y u e i
b e o u u k a e w d d
s x u u i u i r a 2 2
1 F 146.7 41.0 85 自宅生 10000 Vodafone 6000 42.8307 -1.83069
2 F 148.0 43.0 80 自宅生 50000 DoCoMo 4000 42.1551 0.84485
3 F 150.0 46.0 86 40000 . 45.7116 0.28837
4 F 151.7 41.5 80 自宅生 35000 . 45.0090 -3.50896
5 F 152.0 35.0 77 自宅生 60000 DoCoMo 2000 44.2334 -9.23341
6 F 153.0 46.5 87 下宿生 10000 . 48.3612 -1.86118
7 F 153.0 55.0 78 自宅生 30000 . 45.3404 9.65964
8 F 154.4 44.0 75 自宅生 9000 au 2000 45.4132 -1.41324
9 F 155.0 48.0 83 下宿生 180000 . 48.5612 -0.56120
10 F 156.0 42.0 85 自宅生 0 DoCoMo 15000 50.0038 -8.00379
11 F 156.0 46.0 82 自宅生 10000 Vodafone 7000 48.9969 -2.99685
12 F 156.0 48.0 70 自宅生 30000 . 44.9691 3.03092
13 F 156.0 49.0 85 自宅生 25000 . 50.0038 -1.00379
14 F 156.0 50.0 82 自宅生 40000 Vodafone 10000 48.9969 1.00315
15 M 156.0 61.0 90 自宅生 0 . 51.6820 9.31797
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 16
Plot of taijyuu*shintyou. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
100 + A
|
|
| A A
| A
| A
| A
80 + A
| AA A
| A A
taijyuu | A CC BAA A B A
| A AA AA A A A A
| A BB B A ABAA AA
| A A BDB B AA B B A
60 + A A A AAA AC AAA A A ABA A
| A A B ABA BAA
| A A AA A BACB B A A
| A A C AAB A A A
| AB A CA B
| A A B A A BA A
| A A A A
40 + A
|
| A
|
|
|
|
20 +
--+------------+------------+------------+------------+------------+--
140 150 160 170 180 190
shintyou
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 17
Plot of taijyuu*kyoui. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
100 + A
|
|
| A A
| A
| A
| A
80 + A
| B A
| A A
taijyuu | AABE AC AA
| A A EB
| AAAB BBAB B A
| B B BBFB B A
60 + A BC C F D A
| A A AEABA
| A A A ABA G BA
| A B BBCA A
| A A BBC A
| A DAAAAA
| A B A
40 + A
|
| A
|
|
|
|
20 +
--+------------+------------+------------+------------+------------+--
20 40 60 80 100 120
kyoui
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 18
Plot of pred2*taijyuu. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
80 +
P |
r |
e | A A A A
d |
i | A A
c | A A BA
t 70 + B BAA B A
e | A AA BA A A
d | B A AA A A
| A A BA B A A
V | A ABAAABA B A C A
a | AA B ACAA B AA A A
l | A B A AB A
u 60 + A A A A A
e | B B B A B
| B ACA A AA A
o | B A A
f | BB AAA A
| BB B A A
t | A BB A
a 50 + A A AA AA A
i | AAAA A
j |
y | A A A A
u | A A
u | A A
| A
40 +
-+---------+---------+---------+---------+---------+---------+---------+-
30 40 50 60 70 80 90 100
taijyuu
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 19
Plot of resid2*shintyou. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
|
|
40 +
|
| A
|
30 +
|
| A A A
|
R 20 +
e | A
s | A
i | A A A A
d 10 + A A A
u | B A A BB A
a | B A AC AC A A A A
l | A A A A A AA C BB AA A
0 +-----------A--A------AB-----AA-----A---A-AEA--------B-A----------------
| A A A A AA B BC AB BA BD CA C BBA AA A A
| A BA B B A A AA AAB C
| A AA C AA A BA A A A A
-10 + A A B A
| A A A
|
|
-20 +
|
-+-------------+-------------+-------------+-------------+-------------+
140 150 160 170 180 190
shintyou
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 20
Plot of resid2*kyoui. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
|
|
40 +
|
| A
|
30 +
|
| A A A
|
R 20 +
e | A
s | A
i | B A A
d 10 + A A A
u | A DC A
a | A D AD ACA
l | A AAAACA A C AB A
0 +-----------------------------------A---A--CAABCA-D---A-----A-----------
| A B DCBALABGB BB
| AB BACAEC A
| C CBA D A AA
-10 + A ABA
| A A A
|
|
-20 +
|
-+-------------+-------------+-------------+-------------+-------------+
20 40 60 80 100 120
kyoui
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 21
Plot of resid2*taijyuu. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
|
|
40 +
|
| A
|
30 +
|
| AA A
|
R 20 +
e | A
s | A
i | A A A A
d 10 + A A A
u | A A AAAC A
a | A A A AAA D B B A
l | A A A A BA BA CAB A
0 +-------------A--A-AAA--B-AA-A-B--C-AA-A--A-----------------------------
| AA AAAAACDAA AEA B CADB B AA B
| AA AAB B BAB B BAA
| A ABB A BABA B A
-10 + A A C
| A A A
|
|
-20 +
|
-+---------+---------+---------+---------+---------+---------+---------+
30 40 50 60 70 80 90 100
taijyuu
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 22
The UNIVARIATE Procedure
Variable: resid2 (Residual)
Moments
N 157 Sum Weights 157
Mean 0 Sum Observations 0
Std Deviation 7.17664327 Variance 51.5042086
Skewness 1.57976591 Kurtosis 4.4230546
Uncorrected SS 8034.65655 Corrected SS 8034.65655
Coeff Variation . Std Error Mean 0.57275849
Basic Statistical Measures
Location Variability
Mean 0.00000 Std Deviation 7.17664
Median -1.50893 Variance 51.50421
Mode -8.70986 Range 46.86806
Interquartile Range 6.71754
Note: The mode displayed is the smallest of 6 modes with a count of 2.
Tests for Location: Mu0=0
Test -Statistic- -----p Value------
Student's t t 0 Pr > |t| 1.0000
Sign M -13.5 Pr >= |M| 0.0376
Signed Rank S -838.5 Pr >= |S| 0.1422
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 23
The UNIVARIATE Procedure
Variable: resid2 (Residual)
Tests for Normality
Test --Statistic--- -----p Value------
Shapiro-Wilk W 0.89525 Pr < W <0.0001
Kolmogorov-Smirnov D 0.105524 Pr > D <0.0100
Cramer-von Mises W-Sq 0.539533 Pr > W-Sq <0.0050
Anderson-Darling A-Sq 3.306683 Pr > A-Sq <0.0050
Quantiles (Definition 5)
Level Quantile
100% Max 33.97434
99% 25.21708
95% 12.75632
90% 8.31280
75% Q3 2.84938
50% Median -1.50893
25% Q1 -3.86816
10% -7.72466
5% -9.13160
1% -12.72289
0% Min -12.89372
Sunday, November 15, 2020 05:41:31 PM 24
The UNIVARIATE Procedure
Variable: resid2 (Residual)
Extreme Observations
------Lowest------ -----Highest-----
Value Obs Value Obs
-12.89372 149 18.2621 69
-12.72289 138 23.9651 136
-11.51410 155 25.2059 107
-10.72891 152 25.2171 73
-9.52196 142 33.9743 106
Sunday, November 15, 2020 05:39:45 PM 2
The REG Procedure
Model: MODEL1
Dependent Variable: taijyuu
Number of Observations Read 149
Number of Observations Used 149
Analysis of Variance
Sum of Mean
Source DF Squares Square F Value Pr > F
Model 2 8081.64748 4040.82374 160.39 <.0001
Error 146 3678.18487 25.19305
Corrected Total 148 11760
Root MSE 5.01927 R-Square 0.6872
Dependent Mean 59.14899 Adj R-Sq 0.6829
Coeff Var 8.48580
Parameter Estimates
Parameter Standard
Variable DF Estimate Error t Value Pr > |t|
Intercept 1 -97.81637 8.88361 -11.01 <.0001
shintyou 1 0.62775 0.05213 12.04 <.0001
kyoui 1 0.59200 0.06789 8.72 <.0001
Sunday, November 15, 2020 05:39:54 PM 7
Plot of resid2*shintyou. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
|
|
15 +
|
|
| A A
| A A
10 +
| A A B B A
| A A A B A
R | B B A
e | A A B A
s 5 + A A A A
i | B A A A A
d | A B A
u | A AA A A B
a | A A A A C A AA B A
l 0 +--------------------A-------A----------A---A----AA---------A--A--------
| A AA A A AA A AB A
| A AA A A AA A AA AA A
| A A AA B BA AA A AA B AA AA A
| A AAA BA AA A B
-5 + AA AA A A
| AA A A
| B B
| A A A A A
| A A
-10 + A
|
-+-------------+-------------+-------------+-------------+-------------+
140 150 160 170 180 190
shintyou
Sunday, November 15, 2020 05:39:54 PM 8
Plot of resid2*kyoui. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
|
|
15 +
|
|
| A A
| A A
10 +
| A B A A A A
| AAC A
R | B A B
e | A AAA A
s 5 + A A A A
i | A A A AA A
d | A A A A
u | A A A A A B
a | B A B A C AA A A
l 0 +---------------------AA-----A------B------C----------------------------
| A A BBA AA A A A
| A AB C AB B A
| F AB CB AB A A A A
| AA D C B A
-5 + B A AA A
| A A A A
| B AA
| A A A A A
| A A
-10 + A
|
-+-------------+-------------+-------------+-------------+-------------+
60 70 80 90 100 110
kyoui
Sunday, November 15, 2020 05:39:54 PM 9
Plot of resid2*taijyuu. Legend: A = 1 obs, B = 2 obs, etc.
|
|
15 +
|
|
| A A
| A A
10 +
| A A A A A A A
| A A A B A
R | AA A AA
e | A A A A A
s 5 + A A A A
i | A AA A A A
d | A A A A
u | A A A A A B
a | A A A B B AA A AAA
l 0 +--------------------A----A---------A---------AA--A---A--A--------------
| A A A A A A D A A
| ABA C A BA B
| A ABAA BAA A AA C B AB
| A A AA B A A BAA
-5 + AA A B A
| A A A A
| B B
| A A A A A
| A A
-10 + A
|
-+-------------+-------------+-------------+-------------+-------------+
30 40 50 60 70 80
taijyuu
[例] 関西学院大学: 中央値補正法とは...
.、
科目別平均点の中央値補正前後比較
.
[例] 関西大学: 各学部での合否判定の方法